Stel je voor dat je hart sneller klopt, je ademhaling onrustig wordt en je spieren zich aanspannen. Je voelt je beklemd of misschien juist vuurrood van woede. Wat doe je dan? Ga je op zoek naar afleiding, scroll je doelloos op social media of probeer je het gevoel met wat extra koffie te onderdrukken? Of denk je: “Ik moet me groot houden, straks kom ik er nooit meer uit als ik dit toelaat”? Veel millennials en Gen Z’ers herkennen dit innerlijke conflict. Het kan zelfs beangstigend zijn als je denkt dat de emotie groter is dan jijzelf. Toch hoeft dat niet zo te zijn. In deze blog wil ik je laten zien hoe je – gek genoeg – best veel gemak kunt vinden in dat vervelende ongemak.

Waarom emoties je niet hoeven tegen te werken

Emoties horen bij het mens-zijn, of je nu 20 bent of 40. We maken allemaal periodes mee waarin we ons somber, zenuwachtig of boos voelen. Vaak kijken we elkaar verbaasd aan: “Heb jij dat ook?” Ja, absoluut! Niemand is immuun voor een stevige portie gevoelens, of ze nu positief of negatief zijn.

Maar waarom doen die emoties zo lastig? Soms is het net alsof ze je tegenwerken. Je wilt je dag goed starten, maar je staat op met een knoop in je maag die je niet kunt verklaren. Je wilt vrolijk zijn, maar je gedachten gaan alle kanten op. Je vraagt je misschien af of er iets mis met je is. Spoiler: dat is niet het geval. Emoties zijn er niet om ons te pesten, maar om iets belangrijks te communiceren. Ze zijn een alarmsignaal, een interne ‘messenger’ die zegt: “Hé, er speelt iets in jou of in je omgeving.”

Herkennen van lichamelijke sensaties

Een groot deel van wat we voelen, komt voort uit lichamelijke gewaarwordingen. Denk aan angst: je krijgt zweterige handen, een snellere hartslag, misschien trek je je schouders op. Of boosheid: gespannen kaken, warmte op je borst en een blik die nét wat scherper is dan normaal. Achter deze sensaties zweven allerlei gedachten. Bij angst kun je je zorgen maken (“Wat als het mislukt?”), terwijl je bij boosheid verontwaardiging ervaart (“Dit is toch niet eerlijk?”).

Het punt is dat we vaak vanuit ons hoofd proberen te verklaren wat we voelen, zonder eerst stil te staan bij ons lijf. We raken dan verzeild in een brei aan gedachten. “Hoe kan ik dit oplossen?” of “Wat moet ik straks doen om ervan af te komen?” We luisteren onvoldoende naar de subtiele signalen in onze spieren, ons hart of onze ademhaling.

Triggers in het dagelijks leven

Zelfs kleine dingen kunnen een sneeuwbaleffect hebben. Je ziet een kritische blik van je baas, er is een vriendin die geen tijd lijkt te hebben voor jou, of je krijgt een plotselinge rekening binnen. Je lichaam reageert direct: je hart bonkt, je adem stokt en je gedachten gaan als een malle tekeer. Misschien ben je bang dat je iets verkeerd hebt gedaan, misschien word je chagrijnig en neem je het die persoon kwalijk.

Deze triggers zijn niet verkeerd. Sterker nog, ze zijn bijna onvermijdelijk. Sociale interacties, werkstress, zorgen om je gezondheid of die van een familielid – alles kan een emotionele respons oproepen. Je lichaam maakt zich klaar voor ‘actiemodus,’ terwijl je hoofd probeert te snappen wat er gebeurt. Het lastige is dat we zelden hebben geleerd hoe je daar dan mee omgaat.

Het nadeel van emotie vermijden

Veel mensen zeggen: “Ik wil er gewoon geen last van hebben, ik wil dat het weggaat.” Dat voelt veilig en logisch. Niemand zit te wachten op ellende. We zoeken dus manieren om het nare gevoel te onderdrukken, te vermijden of weg te rationaliseren. Misschien ga je extra hard werken of juist extreem sporten. Of misschien geef je jezelf over aan eindeloos Netflixen, in de hoop dat de spanning oplost.

Maar wat gebeurt er dan? Vergelijk het met een bal die je onder water probeert te houden. Dat lukt misschien even, maar hoe langer je drukt, hoe sterker hij straks boven water uitspringt. Emoties werken vaak op dezelfde manier. Als je ze onderdrukt, hopen ze zich op. En dan ineens – boem – worden ze extra heftig. Dat kan zich uiten in paniekaanvallen, sombere buien of intense woede-uitbarstingen die uit het niets lijken te komen.

Onrealistische angsten

Het kan natuurlijk ook zo zijn dat je bang bent om je emoties te voelen. Je denkt: “Als ik me openstel voor die ellende, dan verdwijn ik erin. Dan raak ik depressief of gek.” Dit is een veelvoorkomende gedachte. Toch blijkt in de praktijk dat het niet zo snel gebeurt. Ons zenuwstelsel kan verrassend veel hebben, zeker als je leert hoe je jezelf tussendoor kunt kalmeren.

Twee manieren om met emoties om te gaan

Ontdek je kalme kern
Stel je voor dat je een oceaan bent. Aan de oppervlakte razen hoge golven: angst, boosheid, verdriet of juist blije kriebels als je iets spannends gaat doen. Onder die golven ligt een rustige, diepe onderlaag die altijd aanwezig is, of je nu verdrietig of juist superblij bent.

Dat kalme bewustzijn kun je trainen door te merken dat je niet je emotie bént, maar dat je een emotie hébt. Je kunt denken: “Ik voel angst, maar diep vanbinnen ben ik nog steeds oké.” Het klinkt misschien zweverig, maar je zou het net zo goed ‘je stabiele basis’ kunnen noemen.

Een handige tip is om middenin een emotionele storm jezelf te herinneren: “Oh ja, ik ben ook die stille onderlaag.” Wanneer je beseft dat die stabiele kern er nog is, voel je je vaak veiliger. Je kunt dan af en toe boven het drama uitstijgen. Dat is niet hetzelfde als emoties negeren; je erkent ze wel, maar je identificeert je er niet volledig mee.

Nodig alles uit, zonder te vechten
Dit klinkt misschien als een gekke suggestie: hoezo zou je iets als woede of verdriet verwelkomen? Toch kan die mindshift heel bevrijdend werken. Door een gevoel actief uit te nodigen (“Oké, boosheid, kom maar op”) ontstaat er ruimte. Je staakt als het ware het gevecht.

Denk aan een bokser die in plaats van te blijven beuken, zijn tegenstander een hug geeft. Je ziet zo’n omhelzing soms in een bokswedstrijd: de ander kan niet meer uithalen en de situatie bevriest even. Bij emoties werkt dit ook. De hevigheid neemt vaak af als je stopt met het wegduwen.

Betekent dit dat je alles maar leuk moet vinden? Absoluut niet. Omarmen is niet hetzelfde als goedkeuren. Je zegt alleen: “Ik zie dat je er bent, kom er maar bij.” Die simpele actie – het erkennen en toelaten – leidt vaak tot een vorm van ontspanning. Het kan zelfs gebeuren dat de emotie een paar seconden later alweer wegebt omdat je er niet meer tegenin gaat.

De bokser-metaforen samengebracht

Om het iets concreter te maken:

Afstand nemen: Je stapt even naar de rand van de ring en bekijkt de situatie met een beetje afstand. Dat is je kalme kern. Je beseft: er speelt iets heftigs, maar ik ben niet de emotie zelf.
Omarmen: Je stapt juist op je emotie af en omhelst haar, zodat ze geen kans heeft om wild om zich heen te slaan. Je verzet je niet, je laat de ervaring toe.

In beide scenario’s stop je met vechten en kun je ervaren dat de lading verandert. Je vecht niet langer tegen jezelf, waardoor de innerlijke onrust afneemt.

Een korte formule: Lijden = Pijn x Verzet

Er is een bekende formule: Lijden = Pijn x Verzet.

De ‘pijn’ is wat je daadwerkelijk voelt – bijvoorbeeld een teleurstelling of angst.
Het ‘verzet’ is wat je eraan toevoegt: de krampachtige poging om de emotie te blokkeren of ertegen te vechten.

Als je verzet hoger wordt, wordt de uitkomst (je lijden) ook groter. Zodra je minder gaat vechten, zie je dat het lijden vaak vermindert. De pijn (de emotie zelf) kan nog aanwezig zijn, maar het voelt minder als een eeuwigdurend drama.

Oefening: even stilstaan bij wat er is

Stap 1: Zoek een rustige plek
Ga zitten op een stoel of op de grond en sluit je ogen. Als je in een druk kantoor bent, kun je proberen een ruimte te vinden waar niemand je stoort.

Stap 2: Verken je lichaam
Scan rustig van je kruin tot je tenen. Probeer niet te oordelen. Stel jezelf vragen: “Voel ik spanning in mijn kaken? Zit er een knoop in mijn maag? Hoe voelt mijn rug?”

Stap 3: Benoem je gevoel
Zeg zachtjes tegen jezelf wat je opmerkt: “Ik voel angst in mijn borst” of “Ik voel verdriet rond mijn ogen.” Noem het specifiek, op een vriendelijke toon.

Stap 4: Laat het bestaan
In plaats van te denken: “Dit moet weg,” zeg je innerlijk ‘ja’ tegen wat er is. Alsof je een gast verwelkomt die op bezoek komt. Je wilt hem niet per se leuk gaan vinden, maar je laat hem wel binnen.

Stap 5: Observeer wat er gebeurt
Misschien merk je dat de emotie na een tijdje verandert. Het kan zijn dat het heftiger wordt, of juist rustiger. Vaak is het verrassend hoe snel de lading kan verschuiven als je niet in gevecht gaat.

Valt dit zwaar?

Wees je ervan bewust dat een deel van je brein toch hoopt hiermee ‘snel’ van het rotgevoel af te komen. Het paradoxale is dat als je stiekem bezig bent om de emotie te laten verdwijnen, je toch weer in dat verzet schiet. Probeer mild te blijven, zonder jezelf te pushen.

De kracht van mildheid en zelfcompassie

Misschien denk je: “Ik ben helemaal niet zo goed in mild zijn voor mezelf.” Het idee van zelfcompassie kan een beetje soft voelen. Toch is het juist die zachtheid waarmee je je innerlijke stormen kunt begeleiden. Het is als een vriend die zegt: “Het is oké, ik blijf bij je, wat je ook voelt.”

Zelfcompassie is niet alleen iets vaags of ‘zweverigs.’ In de psychologie zijn er meerdere onderzoeken die laten zien dat mensen die mild zijn voor zichzelf beter omgaan met stress en minder kans hebben om in een negatieve spiraal te belanden. Je geeft jezelf een veilige plek, waar je niet constant aan alle voorwaarden hoeft te voldoen.

Dit is vooral relevant voor millennials en Gen Z’ers. We hebben sociale media, hoge verwachtingen en een constante stroom aan prikkels die ons onbewust steeds vertellen dat we perfect moeten functioneren. Die druk is enorm. Door zelfcompassie te oefenen, gun je jezelf een pauze van al die externe eisen.

Kleine intermezzo: wat als het niet snel werkt?

Je kunt natuurlijk denken: “Hartstikke leuk, maar wat als mijn angst blijft hangen? Wat als ik na een paar minuten nog steeds gestrest ben?” Het kan voorkomen dat een emotie langer de kop opsteekt, zeker als het iets is dat al maanden of jaren onder de oppervlakte sluimert. Dan voel je misschien nog geen directe opluchting.

Dit is geen teken dat je het fout doet. Soms heeft je lijf of je geest wat meer tijd nodig om te voelen dat je niet langer aan het worstelen bent. Vergelijk het met een hond die eerst wantrouwend is als je je hand uitsteekt. Hij blijft misschien nog even blaffen, maar ontdekt gaandeweg dat je geen kwaad in de zin hebt.

Blijf oefenen met mildheid en onthoud dat het geen quick fix is. Het is een vaardigheid die je steeds verder ontwikkelt. En als het echt niet lukt, of als je vermoedt dat er meer aan de hand is (bijvoorbeeld bij zware depressie of angsten), is het altijd slim om professionele hulp te zoeken.

Werken met Unhooked: praktijkvoorbeelden

In mijn praktijk – Unhooked – komen regelmatig mensen die snakken naar een manier om met hun emoties om te gaan. Soms hebben ze al talloze methodes geprobeerd: streng zijn voor zichzelf, meditatie-apps, strakke sportregimes, noem maar op. Het kan werken, maar vaak mist er een diepere laag van acceptatie en inzicht.

We kijken dan samen hoe je lichaam reageert en welke gedachten zich aandienen als je bijvoorbeeld spanning voelt. Ik moedig je aan het gevoel toe te laten, terwijl we tegelijkertijd aandacht hebben voor een innerlijke rust die altijd beschikbaar is. Dit kan confronterend zijn als je gewend bent om weg te rennen van negatieve gevoelens. Maar het is ook bevrijdend wanneer je merkt dat je niet ten onder gaat aan je emoties.

Soms vragen mensen: “Gaat het ooit helemaal weg?” De waarheid is: gevoelens komen en gaan. Je leven is constant in beweging, en emoties maken deel uit van die dynamiek. Het verschil is dat je er anders mee om kunt gaan, waardoor ze niet meer zo’n allesoverheersende impact hebben.

Waarom het omarmen van ongemak je kan helpen groeien

Emotioneel ongemak kan je ook iets leren. Misschien laat die spanning in je borst zien dat je behoefte hebt aan meer rust of dat je in een situatie zit die niet goed bij je past. Misschien toont woede dat je grenzen overschreden worden.

Het toelaten van emoties kan je richting geven. Je ontdekt wat je werkelijk nodig hebt, in plaats van op de automatische piloot door te gaan. Dit kan ertoe leiden dat je andere keuzes maakt in je werk, je vriendschappen of je woonomgeving. Je groeit niet omdat je per se perfect moet zijn, maar omdat je eerlijk naar jezelf durft te kijken.

Samenvattend: de weg naar kalmte en veiligheid

Normaliseer je emoties: Iedereen heeft ze. Echt iedereen.
Voel je lichaam: Let op fysieke signalen. Hartslag, ademhaling, spierspanning.
Weet dat je niet je emotie bént: Er is altijd een stille onderlaag waarin je je kunt verankeren.
Nodig de emotie uit: Stop met vechten. Zeg ‘welkom’ tegen wat er toch al is.
Blijf mild voor jezelf: Je hoeft niet perfect te reageren. Elke poging telt.

Zo ga je langzaamaan ervaren dat zelfs heftige emoties draaglijker worden. Ze hoeven je niet te overspoelen, want je leert ze op te merken en te dragen in plaats van ze weg te duwen.

Een laatste woord: je staat er niet alleen voor

Wellicht voel je een resonantie bij dit verhaal. Misschien denk je: “Dat is precies waar ik tegenaan loop.” Het kan heel heilzaam zijn om hier niet alleen mee aan de slag te gaan, maar begeleiding te zoeken. Juist omdat emotionele processen soms wat dieper gaan dan je in eerste instantie verwacht.

Bij Unhooked begeleid ik mensen die willen leren omgaan met hun gevoelens, zonder voortdurend in verzet te schieten. Samen onderzoeken we manieren die bij jou passen, zodat je kunt ontdekken dat er altijd een plek van kalmte is binnenin jou.

Voel je vrij om contact met me op te nemen als je vragen hebt of als je eens wilt bespreken hoe we je verder kunnen ondersteunen. Een kennismaking kan al veel helderheid geven. Je staat er echt niet alleen voor, en er is niets mis met je omdat je worstelt met emoties. In feite bewijst het alleen maar dat je mens bent – een mens met een rijk gevoelsleven, dat soms wat extra zorg en aandacht nodig heeft.

Wil je weten hoe dit in jouw dagelijkse leven kan werken?

Stuur me een bericht, bekijken we samen hoe je meer gemak kunt vinden in dat lastige ongemak en hoe je stap voor stap ontdekt dat emoties er gewoon mogen zijn. Je hoeft ze niet de baas te zijn, maar ze ook niet als een orkaan over je heen te laten razen. Met de juiste steun en kennis ontdek je dat je meer veerkracht hebt dan je denkt.

Emoties voelen