Inhoud
Onrust. Het klinkt zo simpel, maar het gevoel kan zo overweldigend zijn. Misschien herken je dat moment waarop je hart sneller gaat kloppen, je ademhaling onregelmatig voelt en je gedachten van hot naar her vliegen. Een onrustig gevoel kan je overvallen als je ’s ochtends wakker wordt, of juist als je ’s avonds in bed ligt. Het komt naar boven zonder dat je precies weet waarom. Heb je ook wel eens het idee gehad dat je plotseling een opgejaagd gevoel hebt, alsof je geen seconde stil kunt zitten? Dan ben je niet de enige. Veel mensen ervaren periodes van onrust, soms heftig en soms mild.
Toch is onrust niet altijd duidelijk. Want wat is het nu precies? En hoe verschilt het van ‘gewone’ stress of spanning? Sommigen omschrijven onrust als een voortdurende piekerstand, terwijl anderen vooral een onrustig gevoel in het lichaam ervaren, bijvoorbeeld een nerveuze kriebel in de buik of een gespannen schouders. Er zijn zelfs mensen die het meer mentaal beleven, een soort onrust in het hoofd waarbij gedachten maar blijven komen. In alle gevallen kan het enorm vervelend zijn en soms zelfs uitputtend.
Maar laten we eerlijk zijn: iedereen heeft wel eens onrustige dagen. Af en toe is dat niet eens zo erg. Het wordt lastiger als de onrust langer aanhoudt. Dan kun je je prikkelbaar voelen, slecht slapen en misschien sneller emotioneel reageren op kleine dingen. Wat veel mensen niet weten, is dat er verschillende oorzaken zijn die een rol kunnen spelen. Stress, angst, traumatische ervaringen, te veel prikkels om je heen… en soms een combinatie daarvan. Een goede eerste stap is begrijpen wat onrust eigenlijk is en waar het vandaan kan komen. Vervolgens kun je kijken welke aanpak bij jou past, zodat je niet langer geleefd wordt door dat opgejaagde gevoel, maar zelf weer het stuur in handen neemt.
Onrust is een staat van innerlijke spanning die je kunt voelen in je lijf, maar ook in je gedachten en emoties. Denk aan die nerveuze energie die je zomaar kan overspoelen, zelfs als er op dat moment niets spannends gebeurt. Het is alsof je systeem in een stand-by-modus staat, klaar om te reageren op een gevaar dat misschien wel of misschien niet bestaat. Soms voelt het bijna alsof je hersenen niet weten hoe ze moeten ontspannen. Je merkt dan dat je weinig rust in je hoofd hebt, of dat je lichaam alert aanvoelt.
Het is goed om te realiseren dat onrust niet voor iedereen hetzelfde betekent. De één associeert het vooral met angstige gedachten, de ander met een zenuwachtig lichaam dat niet stil kan zitten. Ook de mate waarin je er last van hebt, kan verschillen. Sommige mensen functioneren prima, ondanks wat lichte onrust op de achtergrond. Anderen raken compleet uit balans door dat onrustige gevoel en vinden het lastig om simpele taken uit te voeren. Een voorbeeld: je kunt zelfs moeite hebben met focussen op je werk of je studie, omdat je in je hoofd steeds wordt afgeleid.
Je zou kunnen zeggen dat onrust een optelsom is van verschillende factoren. Het kan te maken hebben met persoonlijke gevoeligheden, maar ook met omgevingsinvloeden. Misschien heb je een drukke baan en krijg je meer prikkels dan je aankunt. Of je hebt ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt die onveiligheid bij je oproepen. Dan kan elk klein signaal in je omgeving je al alert maken. Wat de oorzaak ook is, onrust is in de kern een alarmsignaal van je lichaam of geest, dat aangeeft dat er iets niet helemaal in balans is.
Toch is onrust niet alleen maar negatief. Het kan ook een signaal zijn dat je iets in je leven wilt veranderen. Denk maar aan dat onderhuidse onrustige gevoel wanneer je merkt dat je te lang in een onprettige situatie zit. Je lichaam geeft dan feilloos aan dat je ergens op moet letten. Dus hoewel onrust vervelend is, kan het je ook wijzen op aspecten die aandacht vragen.
Misschien herken je het wel: een onrustig gevoel in je lichaam dat zich uit in gespannen spieren, onregelmatige ademhaling of zelfs hartkloppingen. Je kunt het idee krijgen dat je voortdurend “aan” staat, alsof je geen pauzeknop hebt. Dat kan zich uiten in trillende handen, knikkende knieën of een gejaagde energie die niet weg wil. Krijg je dit soort klachten vaker, dan is het nuttig om te kijken hoe je lichaam reageert op prikkels. Soms is het gewoon je lichaam dat schreeuwt om een moment van rust.
Maar de mentale symptomen zijn minstens zo ingrijpend. Denk aan die onrust in je hoofd, die constante stroom van gedachten die maar niet tot stilstand komt. Het is alsof je brein met je aan de haal gaat, waardoor je piekert en scenario’s vormt in je hoofd waar je helemaal niet vrolijk van wordt. Misschien voel je tegelijkertijd een opgejaagd gevoel. Dat kan leiden tot slaapproblemen: je valt moeizaam in slaap en wordt ’s nachts regelmatig wakker, omdat je hoofd blijft malen. Het resultaat? Je staat op met het gevoel dat je geen echte rust hebt gekregen.
Een bijeffect van deze mix tussen fysieke en mentale onrust is dat je emoties sneller hoog kunnen oplopen. Misschien word je prikkelbaar of emotioneel om kleine dingen. Of je ervaart een soort emotionele ‘afvlakking,’ waarbij je het gevoel hebt dat je nergens echt van geniet. Ook kun je last krijgen van concentratieproblemen, omdat je aandacht telkens wegdrijft. En alsof dat niet genoeg is, kan onrust zich soms uiten in sociale situaties. Je hebt moeite om je te ontspannen bij vrienden of familie, bent sneller afgeleid of kunt moeilijk genieten van gezelligheid.
Herken je deze symptomen, dan is het belangrijk om te weten dat je niet gek bent en niet de enige. Veel mensen lopen rond met dezelfde klachten. Als je beseft dat onrust in de kern een natuurlijk mechanisme is — een manier van je lichaam en geest om iets duidelijk te maken — wordt het misschien iets minder beangstigend. Het blijft vervelend, maar het besef kan je motiveren om er iets aan te doen.
Onrust kan zich na verloop van tijd opstapelen tot iets wat we ‘chronische stress’ noemen. Wanneer je lichaam te lang in een staat van paraatheid verkeert, put dat je uit. Je zenuwstelsel wordt dan als het ware steeds gevoed met stresshormonen (zoals cortisol en adrenaline). Op korte termijn kan dat handig zijn — bij een spannende presentatie of als je snel moet reageren op een noodsituatie. Maar als deze hormonen continu door je lichaam gieren, raakt je systeem overbelast.
Overprikkeling ligt daarbij op de loer. Dat betekent niet alleen dat fel licht of harde geluiden je meer kunnen irriteren, maar ook dat je mentaal sneller uitgeput raakt. Bij overprikkeling is je ‘filter’ minder goed in staat om informatie te sorteren. De gewone, dagelijkse dingen die je normaal aankunt, beginnen je te overweldigen. Een simpel tripje naar de supermarkt kan al te veel zijn. Je wordt moe, misschien zelfs lusteloos, en je weerstand tegen stressvolle situaties daalt met de dag.
Langdurige onrust kan ook invloed hebben op je zelfvertrouwen en zelfbeeld. Want als je keer op keer merkt dat je lichaam of geest niet tot rust komt, kun je het gevoel krijgen dat je faalt. Dat je het leven niet goed op orde hebt. Al die negatieve gedachten kunnen weer extra stress veroorzaken. Het is een cirkel die zichzelf in stand houdt: je bent onrustig, daardoor raak je gefrustreerd of angstig, en die frustratie zorgt weer voor meer onrust. Je verliest de grip en dat zorgt voor — juist — nog meer spanning.
En laten we eerlijk zijn: je sociale leven kan er ook onder lijden. Misschien heb je minder energie om af te spreken, of voel je je te opgejaagd om rustig met vrienden te kletsen. Ook je productiviteit op werk of studie kan eronder lijden, omdat je moeite hebt je te concentreren. Dat kan weer leiden tot een schuldgevoel omdat je vindt dat je moet presteren. Zo stapelt alles zich op. Het is dus niet gek dat mensen met veel onrust zich af en toe radeloos voelen. Maar er is hoop: hoe vervelend de klachten ook zijn, er zijn manieren om er beter mee om te gaan.
Doe de korte zelftest en maak jouw mentale balans op.
Je vraagt je misschien af: wat kan ik nú doen, zonder meteen aan zware trajecten te denken? Er zijn gelukkig verschillende praktische manieren om je onrust te verminderen. Een eerste stap is om te luisteren naar je lichaam. Klinkt misschien wat zweverig, maar je lijf is een prima meetinstrument. Voel je gespannen schouders? Probeer dan gericht ademhalingsoefeningen. Stel je voor dat je rustig inademt door je neus, tot aan je buik, en langzaam uitademt door je mond. Herhaal dat een paar keer en kijk of je spieren wat verzachten. Zulke ademhalingoefeningen helpen om je hartslag te vertragen en dat opgejaagde gevoel op te laten lossen.
Een andere tip: gun jezelf momenten van ontspanning. Dat kan betekenen dat je wat vaker gaat wandelen in de natuur, een bad neemt of gewoon even op de bank ploft met een kop thee. Klinkt als een dooddoener, maar het is effectief. Als je veel piekert, kan het helpen om je gedachten op papier te zetten. Zo krijg je overzicht en kun je misschien patronen ontdekken. Weet je wat ook kan helpen? Af en toe “ja” zeggen tegen iets leuks en “nee” zeggen tegen extra verplichtingen, zodat je meer ruimte in je week overhoudt. Dat is voor velen een uitdaging, maar wel eentje die loont.
Let ook op je leefstijl. Te veel cafeïne of suiker kan de onrust versterken. Denk aan die extra kop koffie die misschien net iets te veel is. En wat dacht je van beweging? Dagelijks even fietsen, joggen of wat rek- en strekoefeningen doen, kan wonderen doen voor je gemoedstoestand. Beweging helpt om stresshormonen te verlagenen kan je hoofd rustiger maken. Het hoeft echt niet altijd intensief sporten te zijn. Een fijne wandeling of yoga kan ook heel waardevol zijn. Het gaat erom dat je een manier vindt die bij jou past.
Daarnaast is het nuttig om te kijken naar hoe je met je gedachten omgaat. Word je overspoeld door zorgen en negatieve spinsels, dan is het misschien tijd om je denkpatronen te onderzoeken. Therapie kan hierbij helpen. Maar zelfs als je geen therapie volgt, kun je al proberen om “uitdagende” vragen aan jezelf te stellen. Stel jezelf de vraag: “Klopt deze gedachte wel? Is er een ander perspectief?” Soms ontdek je dat de angst of spanning niet helemaal overeenkomt met de feiten.
Wat ook niet vergeten mag worden: ontspannende activiteiten waarmee je je creativiteit aanspreekt, zoals schilderen, musiceren, schrijven of zelfs koken. Ja, koken kan een kalmerende uitlaatklep zijn! Vind iets wat voor jou als meditatie werkt, ook al is het maar vijf minuten per dag. Op die manier leer je beetje bij beetje je systeem te resetten. Het geeft je een gevoel van controle, omdat je beseft dat je actief aan de slag kunt met je onrust.
Natuurlijk kun je veel zelf doen om je onrust te verminderen, maar soms is extra begeleiding verstandig. Het kan fijn zijn om met een professional te praten, iemand die begrijpt wat een onrustig gevoel met je doet en die weet welke behandelvormen er zijn. Misschien heb je al eens gedacht aan therapie. Dan ben je zeker niet de enige. Een psycholoog of therapeut kan samen met jou onderzoeken waar de kern van je onrust ligt. Soms blijkt er een onderliggend trauma te zijn of een angststoornis die je onrust triggert. In andere gevallen heeft het te maken met perfectionisme of problemen in je relaties.
Bij Unhooked, mijn psychologiepraktijk, zie ik regelmatig mensen die kampen met een onrustig gevoel in lichaam en geest. We beginnen vaak met een intakegesprek, waarin we de achtergrond en het klachtenpatroon bespreken. Zo krijgen we een indruk van jouw specifieke situatie. Is er vooral sprake van onrust in je hoofd, of zijn er ook andere factoren die een rol spelen? Aan de hand van die informatie stellen we een behandelplan op dat bij jou past. Je kunt denken aan technieken als mindfulness, cognitieve gedragstherapie of lichaamsgerichte oefeningen om het 'aan-staan' te doorbreken.
Mindfulness kan een belangrijke tool zijn. Nee, het gaat niet alleen om “even goed ademen” — het is een manier om bewust te worden van je gedachten, gevoelens en sensaties in het moment, zonder verander-agenda. Als je merkt dat je aandacht naar een onrustige gedachte gaat, oefen je om die gedachte te herkennen en weer terug te keren naar je ademhaling of je zintuigen. Het vergt wat oefening en geduld, maar het kan je leren anders om te gaan met je innerlijke onrust.
Lichaamsgerichte oefeningen zijn bijzonder sterk om spanningen in je lijf op te sporen en los te laten. Door gerichte oefeningen leer je signalen van je lichaam eerder te herkennen. Denk aan gespannen schouders of een knoop in je maag. Die signalen negeren we vaak, terwijl ze juist waardevolle informatie geven over hoe je je voelt. Als je die signalen beter leert lezen, kun je je reactie erop aanpassen — bijvoorbeeld door een korte pauze in te lassen of een ademhalingsoefening te doen.
En soms, als de onrust heel sterk samenhangt met angst, paniek of depressieve klachten, kan het nodig zijn om een intensievere vorm van therapie te volgen. Het gaat erom dat je een behandeling kiest waarin jij je veilig voelt en die aansluit bij je klachten en persoonlijkheid.
Het belangrijkste in professionele hulp is vaak het gevoel dat iemand echt luistert en je begrijpt. Dat alleen al kan onrust wegnemen. Je voelt je minder alleen in je strijd en merkt dat er iemand is die met een deskundige blik meekijkt. Zo wordt onrust niet langer iets dat je alleen moet dragen, maar een uitdaging waar je samen aan werkt.
Professionaliteit betekent ook maatwerk: wat voor de één werkt, hoeft voor de ander niet te werken. De één zoekt een zeer gestructureerde aanpak, met oefeningen en schema’s, terwijl de ander vooral behoefte heeft aan gesprekken en empathie. Er is geen ‘one size fits all.’ Een goede professional zal samen met jou kijken welke stappen je kunt zetten, en hoe snel of langzaam dat proces gaat.
Neem vandaag de eerste stap en meld je aan voor een vrijblijvende kennismaking.
Onrust is op zichzelf niet je vijand. Het is een signaal dat er iets in je leven om aandacht vraagt. Misschien is het een teken dat je te veel hooi op je vork neemt, of dat er onverwerkte ervaringen spelen. Als je onrustig bent, wil dat niet zeggen dat je zwak bent of niet goed functioneert. Het betekent dat je lichaam en geest iets proberen te vertellen. Door ernaar te luisteren, kun je ontdekken wat de achterliggende boodschap is.
Het pad naar minder onrust is niet altijd recht. Soms merk je dat je vooruitgang boekt en ineens weer twee stappen teruggaat. Dat hoort bij het proces. Het is vergelijkbaar met leren fietsen: je valt, staat op en gaat weer verder. Elke terugval kan je ook nieuwe inzichten geven. Je leert welke situaties je stress geven of welke denkpatronen het onrustige gevoel versterken. Stap voor stap vind je manieren om beter met onrust om te gaan, waardoor je je veerkracht vergroot.
Er zijn mensen die baat hebben bij regelmatige meditatie, wandelingen of creatieve uitlaatkleppen. Anderen zoeken sociale steun, zoals vrienden, familie of lotgenoten. En weer anderen hebben echt even één-op-één begeleiding nodig. Daar is geen schaamte in. Integendeel: het getuigt van moed en wilskracht dat je de regie pakt over je eigen leven. Hoewel onrust soms voelt als een chaotische wervelwind, is er meestal wel een route te vinden naar rust en stabiliteit.
Uiteindelijk is het zoeken naar balans. Tussen inspanning en ontspanning, tussen werk en privé, tussen zorgen voor anderen en zorgen voor jezelf. Die balans verschilt van persoon tot persoon. Waar de één floreert met een drukke baan en een actief sociaal leven, heeft de ander juist meer ruimte nodig om tot rust te komen. Er is geen goed of fout, zolang jij maar voelt dat je in harmonie leeft met je eigen behoeften.
Hierbij kan het helpen om grenzen te leren stellen. We zeggen vaak ja tegen dingen die onze agenda vullen, terwijl we misschien liever even een adempauze zouden willen. Als je merkt dat je vaak opgejaagd of onrustig bent, kan het wijs zijn om te reflecteren op je planning. Maak ruimte voor nietsdoen. Dat kan in het begin lastig zijn, vooral als je gewend bent om altijd bezig te zijn. Maar juist die lege momenten kunnen een bron van vernieuwing en creativiteit zijn.
Onrust zal niet zomaar verdwijnen als je er één keer iets aan doet. Het is meestal een proces waarin je ontdekt dat kleine veranderingen in je leefstijl, mindset en omgeving al een wereld van verschil kunnen maken. Door bewust om te gaan met je gedachten, je lichamelijke sensaties en je emotionele behoeftes, kun je de intensiteit van onrust verminderen. Of je nu kiest voor ademhalingsoefeningen, gesprekken met een psycholoog, een dagelijkse wandeling in het bos of een combinatie van deze dingen — het is jouw pad. En al voelt het soms alsof je geen grip hebt, onthoud dat elke stap die je zet, telt.
Zo zie je dat onrust niet alleen maar een vervelende tegenstander is. Het kan ook een richtingaanwijzer zijn: iets in jou schreeuwt dat er meer aandacht nodig is. En wanneer je die aandacht gaat geven, ontdek je mogelijk nieuwe kanten van jezelf. Je wordt misschien meer in contact gebracht met je eigen wensen, grenzen en verlangens. Dat is niet altijd makkelijk, maar wel waardevol. Het vraagt moed om stil te staan bij wat er knaagt en waarom het knaagt, maar juist daardoor kan persoonlijke groei ontstaan.
Mocht je toch het gevoel hebben dat je vastloopt, weet dan dat professionele hulp altijd binnen handbereik ligt. Het is geen teken van zwakte om hulp te vragen. Integendeel, het laat zien dat je serieus naar jezelf en je welzijn kijkt. Of je nu contact opneemt met Unhooked of een andere praktijk, kies iets dat bij je past. Samen ontdek je manieren om het onrustige gevoel in je lichaam of de onrust in je hoofd beter te begrijpen, waardoor je geleidelijk meer rust en balans in je leven kunt vinden.
En dat is uiteindelijk wat we allemaal willen, toch? Een leven met ademruimte, waarin we ons opgelucht en kalm voelen, zonder dat onrust de baas over ons is. Dat je ondanks de onvermijdelijke uitdagingen in het leven een zekere innerlijke stabiliteit ervaart. Het is niet altijd simpel. Maar het is wel haalbaar — stap voor stap, ademhaling na ademhaling, en met een beetje hulp wanneer dat nodig is. Dat is de kern: onrust hoeft je leven niet te bepalen; jij bent degene met de regie. En dat is een geruststellende gedachte.
© 2025 Unhooked All Rights Reserved
Unhooked
Goeman Borgesiuslaan 77
3515 ET Utrecht
be.unhooked@gmail.com
0618242420
KVK 92353118
BIG 69933821925