Keuzehulp Therapeut

Je kent dat gevoel vast wel: je zit niet helemaal lekker in je vel, loopt tegen jezelf aan of merkt dat bepaalde klachten je dagelijkse leven beginnen te beïnvloeden. Misschien lig je ’s avonds piekerend in bed, kun je moeilijk ontspannen, of ben je steeds prikkelbaar richting de mensen om je heen. Soms voel je je angstig, gestrest of verdrietig zonder duidelijk aanwijsbare reden, en als je er wél eentje hebt, maakt dat het nog niet per se makkelijker. Dan komt vanzelf het moment dat je denkt: “Oké, tijd om er iets aan te doen.”

Maar waar ga je heen als je met dit soort klachten zit? Veel mensen denken direct aan een psycholoog, coach, therapeut of counselor. Alleen het probleem is: er zijn er zo veel! Iedereen presenteert zich anders. De één gebruikt mooie woorden over ‘persoonlijke groei’, een ander noemt zich ‘holistisch therapeut’ en weer een ander is ‘klinisch psycholoog’. Hoe maak je dan een weloverwogen keuze, zeker als je zelf niet volledig weet wat je precies nodig hebt? Het kan een tikkeltje overweldigend zijn.

In deze uitgebreide blog bespreken we onder andere:

Waarom de klik met je therapeut (of coach) vaak belangrijker is dan je denkt.
Vijf pijlers die maken dat een psycholoog ‘goed’ is.
De zeven vragen die je móet stellen tijdens een intake.
Wanneer je voelt dat het niet klikt en wat je dan kunt doen.
Antwoorden op veelgestelde vragen (FAQ).

Ga er dus vooral even goed voor zitten. Schenk jezelf een kop thee in (of koffie, wat jij wilt), nestel je in een fijne stoel en laten we eens rustig door dit onderwerp heen wandelen.

Waarom is de klik zo belangrijk?

Iedereen die wel eens in therapie is geweest, zal het je kunnen vertellen: de klik met je therapeut is ontzettend belangrijk. Misschien wel belangrijker dan de methode of techniek die de therapeut toepast. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de therapeutische relatie — oftewel de band tussen jou en je behandelaar — de sterkste voorspeller is van hoe succesvol de behandeling zal verlopen.

Denk daar eens over na: je kunt dus bij iemand zijn met jarenlange ervaring, talloze diploma’s en een waslijst aan cursussen, maar als er geen klik is, zal het effect waarschijnlijk wat tegenvallen. Daar is een logische verklaring voor: als jij je niet veilig en vertrouwd voelt bij die persoon, ga je je minder snel openstellen. En zonder openheid is het lastig om écht tot de kern van je klachten te komen.

Bovendien: als de werkwijze of persoonlijkheid van de therapeut niet bij jou past, kan het proces stroperig en ongemakkelijk aanvoelen. Misschien vind je de sfeer te zakelijk, te formeel of juist te zweverig. Of misschien voel je je niet serieus genomen of onvoldoende begrepen. Daarom is die eerste indruk vaak zo cruciaal. Dat intakegesprek is niet alleen een formaliteit waarin je jouw verhaal doet, het is ook een moment waarop je aanvoelt of deze persoon bij je past. Let dus goed op je gevoel: voelt het goed, ben je op je gemak, kun je vrijuit praten?

Wat maakt een psycholoog ‘goed’? Vijf pijlers

Als we het hebben over een ‘goede’ psycholoog of therapeut, dan is dat natuurlijk deels subjectief. Maar je kunt wel degelijk een paar pijlers onderscheiden die vaak worden genoemd als basisvoorwaarden voor kwaliteit:

Empathie: Dit is meer dan alleen begrip tonen. Empathie betekent dat de therapeut zich écht kan inleven in jouw situatie en jouw emoties. Geen snelle aannames, maar een open houding, zonder oordeel. Iemand die luistert naar je verhaal en jou laat voelen dat je er mag zijn met alles wat je denkt en voelt.
Deskundigheid: Een gedegen opleiding, werkervaring en actuele kennis van therapievormen en technieken. Een professional die weet wat hij of zij doet en jou ook kan uitleggen waarom een bepaalde aanpak of methode wordt ingezet.
Betrouwbaarheid: Afspraak is afspraak. Is de therapeut op tijd, komt hij of zij terug op eerdere gesprekken, is er duidelijkheid over tarieven, duur van behandelingen en eventuele vergoedingen? Iemand die met jou meedenkt en eerlijk is over haalbare doelen.
Flexibiliteit: Geen mens is hetzelfde, dus de hulpverlener moet kunnen schakelen op basis van jouw unieke persoonlijkheid, achtergrond en omstandigheden. Soms betekent dat een andere aanpak proberen, wat extra uitleg geven of juist even gas terugnemen.
Authenticiteit: Een goede hulpverlener is een echt mens. Geen robot die alleen protocollen opdreunt, maar iemand die ook eigen ervaringen, voorbeelden of anekdotes kan gebruiken — mits passend en professioneel. Het voelt veel prettiger als je het idee hebt dat er een mens tegenover je zit die je begrijpt.

Psycholoog of coach: wat is het verschil?

Veel mensen vragen zich af: “Moet ik nou naar een psycholoog of een coach gaan?” Het antwoord daarop hangt sterk af van de aard van je klachten en van je eigen voorkeur.

Psychologen (we hebben het nu over basispsychologen, GZ-psychologen enzovoort) zijn academisch opgeleid en gespecialiseerd in psychische problematiek. Ze gebruiken wetenschappelijk onderbouwde therapievormen zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), schematherapie, EMDR, en ga zo maar door. Als je kampt met klinische klachten (bijvoorbeeld depressie, angststoornissen, trauma), is een psycholoog vaak de juiste keuze.
Coaches richten zich meer op persoonlijke ontwikkeling en gedragsverandering in het hier en nu. Een coach helpt je bijvoorbeeld bij loopbaanvragen, persoonlijke groei of het aanleren van nieuwe gewoonten. Een coach is vaak meer oplossingsgericht dan ‘in-de-diepte-zoekend’. Dat hoeft overigens niet altijd zo te zijn; er bestaan ook coaches die heel diep ingaan op je verleden en emoties. Maar over het algemeen ligt de nadruk meer op het hier en nu en de toekomst.

Weet je niet welke van de twee bij jou past? Probeer te achterhalen waar je behoefte aan hebt: is het werken aan concrete doelen en vaardigheden, of zit je echt vast in ernstige klachten waarvoor je meer specialistische hulp nodig hebt? En je mag het ook gewoon vragen tijdens een eerste gesprek; goede hulpverleners zijn transparant over hun expertise en grenzen.

Wat betekenen al die titels?

Wanneer je gaat zoeken naar hulp, zie je ongetwijfeld allerlei titels voorbij komen. We zetten ze hier op een rijtje:

Masterpsycholoog (basispsycholoog): Iemand die een universitaire opleiding in de psychologie heeft afgerond. Deze persoon mag zichzelf ‘psycholoog’ noemen, maar heeft nog geen BIG-registratie. Een masterpsycholoog mag behandelen, maar onder supervisie van een BIG-geregistreerde collega.
GZ-psycholoog: Dit is een basispsycholoog die een aanvullende opleiding heeft gevolgd tot gezondheidszorgpsycholoog. Een GZ-psycholoog is BIG-geregistreerd en mag officieel zelfstandig behandelen in de basis-ggz en/of de specialistische ggz.
Psychotherapeut: Iemand die is opgeleid in meerdere therapeutische stromingen en complexere problematiek mag behandelen. Ook BIG-geregistreerd.
Klinisch psycholoog: Dit is een psycholoog met een postdoctorale opleiding tot klinisch psycholoog. Vaak behandelen ze zwaardere of complexere problematiek, en kunnen ze leidinggevende of coördinerende taken hebben binnen een instelling.

Deze titels zeggen iets over iemands opleidingsniveau en bevoegdheden, maar onthoud: de persoonlijke klik en de persoonlijke stijl van werken kan net zo belangrijk zijn. Een hoogopgeleide therapeut kan heel kundig zijn, maar als jij geen goede ‘vibe’ ervaart, zal het niet werken.

7 vragen die je kunt stellen tijdens je intake

De intake is hét moment om te proeven of er wederzijds vertrouwen en begrip is. Je kunt het zien als een soort sollicitatiegesprek, maar dan ben jij degene die sollicitatievragen mag stellen. Durf dus gerust kritisch te zijn. Hier zijn de zeven belangrijkste vragen:

Wat is je visie op therapie?Deze vraag geeft je inzicht in hoe de therapeut naar problemen kijkt. Gaat het vooral om het onder controle krijgen van symptomen (zoals angst of somberheid) of om het opsporen en doorbreken van diepere patronen? Geen benadering is per definitie goed of fout, maar het moet wel bij jou passen.
Wat maakt jouw werkwijze anders dan andere therapeuten? Krijg je vooral oefeningen mee, of zijn de sessies vooral gesprekstherapie? Gebruikt de therapeut een specifieke methode zoals ACT, EMDR of mindfulness? Door dit te vragen, ontdek je of hun specialisme of aanpak aansluit bij wat jij zoekt.
Hoeveel ervaring heb je met mijn probleem? Als je kampt met angstaanvallen, is het fijn als de therapeut daar al tientallen cliënten mee heeft geholpen. Praktijkervaring is goud waard. Iemand die precies weet welke valkuilen er kunnen optreden, kan jou gerichter begeleiden.
Wat verwacht je van mij als cliënt? Ook heel belangrijk: therapie is geen éénrichtingsverkeer. Vaak moet je zelf thuis aan de slag met oefeningen, nadenken over thema’s of dagboekbijhouden. Vraag dus wat er concreet van je wordt verwacht, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Wat gebeurt er als het even niet lekker loopt? Therapie gaat niet altijd in een rechte lijn omhoog. Soms heb je terugvallen of onenigheid over de aanpak. Je wilt weten hoe de therapeut daarmee omgaat. Ziet hij of zij dat als een kans om te reflecteren en bij te sturen, of haken ze af?
Kun je iets vertellen over successen én mislukkingen? Niemand heeft alleen maar successen. Een eerlijke therapeut kan ook voorbeelden noemen van waar het traject niet liep zoals gehoopt, en wat hij of zij daarvan geleerd heeft. Dat laat zien dat je te maken hebt met een realistisch en reflectief persoon.
Hoe merk ik dat therapie werkt? Op welke signalen kun je letten? Hoe meet of evalueert de therapeut de voortgang? Misschien krijg je tussentijdse vragenlijsten of zijn er evaluatiemomenten ingebouwd. Dat houdt jou scherp en de therapeut ook.

Hoe ziet een gemiddeld traject eruit?

Veel mensen weten wanneer ze een psycholoog bezoeken niet hoe lang een traject duurt of wat ze kunnen verwachten qua frequentie van de sessies. Dat is heel normaal, want het verschilt per persoon en per klacht. Toch kun je een paar vuistregels aanhouden:

Frequentie: Vaak zul je wekelijks of tweewekelijks een sessie hebben, zeker in het begin. Zodra je wat beter in je vel zit of je doelen dichterbij komen, kan de frequentie omlaag.
Duur van een sessie: Meestal 45 tot 60 minuten, al zijn er therapeuten die liever 90 minuten plannen om dieper te kunnen gaan. Het hangt ook af van de methode.
Totale duur: Sommige mensen zijn na acht sessies enorm geholpen, anderen hebben een halfjaar tot een jaar nodig. En soms duurt het zelfs nog langer, bijvoorbeeld bij hardnekkige patronen. Voel je niet bezwaard om hiernaar te vragen. Een betrouwbare therapeut zal nooit een garantie geven (“Je bent binnen zes weken genezen!”), maar kan wel globaal inschatten wat realistisch is.

Hoe beoordelen we vooruitgang?

Het is ontzettend belangrijk dat je weet of je op de goede weg bent. Soms merk je het zelf direct, bijvoorbeeld omdat je weer zin hebt in alledaagse dingen. Misschien sta je frisser op, kun je weer lachen om een grap, of voel je dat de spanning langzaam afneemt. Maar soms is het subtieler, of juist wisselvallig.

Een goede therapeut zal op gezette tijden met je evalueren hoe het gaat. Dit kan via opgestelde doelen, vragenlijsten, of gewoon door samen te reflecteren in een sessie: “ Wat gaat beter dan voorheen, merk je veranderingen op in jezelf?” Die terugkoppeling zorgt ervoor dat je niet eindeloos in therapie blijft hangen zonder te weten of het effect heeft.

Daarnaast is het verstandig om zelf een soort logboekje bij te houden. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn; een simpele notitie in je telefoon kan al genoeg zijn. Schrijf kort op hoe je je voelt, waar je tegenaan loopt, wat er meeviel, en wat er juist moeilijk was. Zo zie je over een paar weken of maanden veel duidelijker of er beweging in zit.

Waar let je nog meer op?

Therapie is niet alleen de inhoud, maar ook de vorm. Let dus goed op de volgende elementen:

Sfeer: Is de praktijkruimte warm en uitnodigend? Of juist erg klinisch? Voor de één werkt een strakke, zakelijke ruimte prima, een ander wil liever een huiselijke sfeer. Er is geen goed of fout, maar het moet wel bij jou passen.
Taalgebruik: Voel je je prettig bij hoe de therapeut dingen uitlegt? Is het te formeel, te zweverig, of juist helemaal in lijn met jouw eigen beleving? Goede communicatie is enorm belangrijk.
Grenzen: Een professional houdt zich aan duidelijke grenzen. Dat betekent onder andere dat er geen vriendschappelijke of romantische relaties ontstaan buiten de therapie, en dat er respect is voor jouw persoonlijke grenzen. Voel je je op enig moment ongemakkelijk? Spreek dat uit. Een goede hulpverlener zal er professioneel mee omgaan.

Wat zeggen beroepsverenigingen?

Lid zijn van een beroepsvereniging zoals het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) of de Nederlandse Verenining van Vrijgevestigde Psychotherapeuten (LVVP) is een teken dat de therapeut zich aan bepaalde ethische en professionele codes houdt. Ook voor coaches bestaan er verenigingen en keurmerken. Dat is dus zeker een goed teken. Maar het zegt niet alles: je kunt een BIG-registratie hebben of lid zijn van een vereniging, en toch niet bij iemands persoonlijke stijl passen.

Daarnaast kan een therapeut die niet bij zo’n vereniging is aangesloten, alsnog prima werk leveren. Het blijft dus belangrijk om verder te kijken dan alleen een keurmerk.

Wanneer voel je dat het niet klikt?

Soms twijfel je na een paar sessies: is deze therapeut wel de juiste voor mij? Dat kan verschillende redenen hebben:

Je merkt geen enkele verbetering, ook niet na een flink aantal afspraken.
Je voelt je niet serieus genomen of hebt het idee dat je niet wordt gehoord.
Je vindt de therapeut te directief of juist te afwachtend.
De sfeer voelt gespannen of ongemakkelijk.

Neem in zo’n geval de tijd om het aan te kaarten. Misschien kan de therapeut zijn of haar aanpak aanpassen. Als dat geen soelaas biedt, kun je overwegen om te stoppen en op zoek te gaan naar iemand anders. Dat is niet raar; het is jouw gezondheid en jouw traject.

FAQ (Veelgestelde vragen)

Hoe snel voel ik verbetering? Dit hangt af van de ernst van je klachten en jouw inzet. Gemiddeld merk je na 3 tot 5 sessies al kleine veranderingen, maar soms duurt het langer. Sta ook open voor het idee dat het eerst wat slechter kan gaan — je bent immers in therapie niet alleen maar bezig met pleisters plakken, maar ook met oud zeer openen.
Kan ik wisselen als het niet klikt? Absoluut. Je zit niet vast aan één therapeut. Als de samenwerking niet goed voelt, of het resultaat uitblijft, dan mag je gerust op zoek gaan naar iemand anders. Dit kan wel betekenen dat je weer opnieuw je verhaal moet doen, maar dat is vaak beter dan blijven hangen in een onvruchtbare situatie.
Kan ik meerdere problemen tegelijk aanpakken? Vaak wel, maar het is handig om prioriteiten te stellen. Als je bijvoorbeeld zowel kampt met angstklachten als relatieproblemen, is het goed om met de therapeut te bepalen waar eerst de focus op ligt. Soms overlappen die thema’s, maar niet altijd.
Wordt een psycholoog vergoed door mijn zorgverzekeraar? Dat hangt af van je verzekering en van het type psycholoog. Een GZ-psycholoog of psychotherapeut in de basis-ggz kan worden vergoed vanuit het basispakket, maar er gelden soms eigen risico’s of eigen bijdragen. Coaches en niet-BIG-geregistreerde therapeuten worden vaak niet of maar deels vergoed. Soms kiezen therapeuten er bewust voor om via onvergoede zorg te werken, dat heeft voor- en nadelen.
Hoe zit het met online therapie? Online behandelingen kunnen heel effectief zijn, zeker voor mensen die bijvoorbeeld geen tijd of mogelijkheid hebben om fysiek langs te gaan. Let wel op de privacy en de kwaliteit van het platform. Vraag ook of je tussentijds gemakkelijk kunt schakelen.

Samenvatting en conclusie

Een goede therapeut of coach kiezen is niet zo simpel als een online vergelijkingssite raadplegen. Het gaat om persoonlijke factoren, inhoudelijke deskundigheid en — bovenal — een gevoel van vertrouwen en veiligheid. Misschien voel je al van meet af aan dat het klikt, en misschien moet je er even wat meer tijd voor nemen. Hoe dan ook, neem je eigen gevoel serieus. Deze persoon gaat met jouw kwetsbaarheden aan de slag, dus het is cruciaal dat je je thuisvoelt.

De vijf pijlers (empathie, deskundigheid, betrouwbaarheid, flexibiliteit, authenticiteit) geven een stevige indicatie van de kwaliteit. Daarnaast helpt het om de zeven vragen tijdens het intakegesprek te stellen, want daarmee krijg je snel een indruk van de visie, werkwijze en eerlijkheid van de therapeut. Vergeet ook niet de praktische kant: hoe ziet een gemiddeld traject eruit, hoe meet je voortgang, en wat als het even tegenzit?

De kernboodschap blijft: therapie is samenwerking. Jij brengt je hulpvraag in, de therapeut biedt expertise en ondersteuning. Samen werk je naar verbetering. En als je na verloop van tijd merkt dat het niet werkt, is het geen schande om op zoek te gaan naar iemand met wie je meer aansluiting voelt.

Klaar voor de volgende stap?

Heb je na het lezen van deze blog zoiets van: “Ja, ik ben er nu echt aan toe om hulp te zoeken”? Zet dan die stap. Je verdient het om serieus genomen te worden in je klachten en om geholpen te worden door iemand die je begrijpt. Laat je niet afschrikken door keuzestress of onzekerheid; beter dat je nu investeert in de juiste match, dan dat je later van een koude kermis thuiskomt. Wees daarom vooral niet bang om kritische vragen te stellen tijdens de intake. Een professional zal daar begripvol en open op reageren — het gaat immers om jouw welzijn.

Over praktijk Unhooked
Bij mijn praktijk, Unhooked, staat een persoonlijke en betrokken benadering centraal. Ik geloof in maatwerk, gebaseerd op jouw unieke verhaal en behoeften. Mijn werkwijze combineert moderne, effectieve technieken met een authentieke en empathische aanpak. Zo werk ik samen met jou aan duurzame verandering.

Klaar om de volgende stap te zetten?

Ben jij klaar om de stap naar verandering te zetten? Neem gerust vrijblijvend contact met mij op. Samen ontdekken we of er een klik is en hoe ik jou het beste kan helpen om weer vrij en ontspannen in het leven te staan.

Neem contact op en zet vandaag nog die belangrijke eerste stap naar een fijner leven.

Tijd om de sprong te wagen?

Samen ontdekken of het klikt?